30 lipca obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Przyjaźni, który został ustanowiony w 2011 roku dzięki rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Do powstania tego święta przyczynił się Ramon Artemio Bracho z Paragwaju, który w 1958 roku założył fundację na rzecz przyjaźni. Podczas jedzenia obiadu ze znajomymi uznał przyjaźń za coś tak wyjątkowego, że stwierdził, że zasługuje na własne święto. Dlatego też zgłosił ten pomysł do ONZ i przez wiele lat przekonywał, że drobne gesty czynione znajomym mogą być dobrym pomysłem na rozwiązywanie poważnych konfliktów między krajami. Po pewnym czasie przyznano mu rację, ustanawiając Międzynarodowy Dzień Przyjaźni, który dotarł także do Polski.
Ideą świętowania tego dnia jest przyjaźń nie tylko między ludźmi, ale również kulturami, krajami i narodami, która może zainspirować do wysiłków na rzecz pokoju i budowania mostów między społecznościami. Ważne jest także dbanie o kulturową różnorodność oraz szacunek dla praw człowieka. Natomiast Ambasadorem Przyjaźni już od 1998 roku jest Kubuś Puchatek. Każdy człowiek ma potrzebę bliskości, którą jest w stanie zaspokoić przyjaciel, dając wsparcie, akceptację, zaufanie i zrozumienie, co wpływa na dobre samopoczucie człowieka. Nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów z innymi ma znaczenie również dla poczucia bezpieczeństwa. Natomiast brak poczucia wspólnoty, lęk czy izolacja społeczna mogą zagrażać naszemu zdrowiu, nie tylko psychicznemu, ale również fizycznemu. Duże znaczenie dla zdrowia psychicznego ma neutralizowanie czynników stresogennych przez przyjaciela. Przyjaciel, będący nie tylko świadkiem trudnych i silnych emocji, ale również wytrzymuje ich siłę, przejmuje część tej siły, obniża ich intensywność, tym samym daje drugiej osobie doraźną pomoc, pozwalającą na uproszczenie dalszych etapów kryzysu.
Przyjaźń stanowi przede wszystkim źródło emocjonalnego wsparcia, jak i również poprawy samopoczucia. Przyjaźń powinna charakteryzować się dobrowolnością, równością pozycji, wzajemną pomocą, poufnym charakterem, wspólną aktywnością i wsparciem emocjonalnym. Niezmiernie ważne dla prawidłowych relacji przyjacielskich jest również podejmowanie wspólnych działań oraz podzielanie przekonań i wartości. Często to właśnie relacje z przyjaciółmi pobudzają nas do działania i wyzwalają inicjatywę. Przyjaźń to także ponoszenie wkładu, inwestowanie ,,własnego ja”, gotowość do podjęcia współpracy, okazanie otwartości, zrozumienia oraz wzajemne zaangażowanie. Przyjaźń jest relacją, która pobudza poznawczo poprzez rozwijanie wspólnych zainteresowań i pasji, stymuluje rozwój intelektu i wyobraźni, poszerza krąg wiedzy, wzbudza nowe idee, pozytywnie wpływa na rozwój poczucia afirmacji. Ponadto skłania także do rozwoju osobistego.
Posiadanie przyjaciela jest naturalną potrzebą człowieka. Każdy z nas chciałby mieć obok siebie osobę, której może zaufać. W dzieciństwie przyjaźń rozwija się poprzez wspólną zabawę i dzielenie się zabawkami z innymi dziećmi. Posiadanie przynajmniej jednego przyjaciela zmniejsza możliwość pojawiania się u dziecka poczucia samotności, postaw lękowych i agresywnych oraz zaburzeń depresyjnych. Ponadto badania dowodzą, że inteligencja emocjonalna jest związana z przyjaźnią. Przyjaźń jest szczególnie ważna w okresie adolescencji, kiedy następuje przyśpieszony rozwój fizyczny, społeczny, intelektualny, emocjonalny, moralny i często religijny. Młodzież z racji silnej potrzeby kontaktu społecznego i emocjonalnego dąży do życia wśród swoich rówieśników, chce mieć wokół siebie bliskich, z którymi może się spotkać, porozmawiać, wymieniać poglądy, dzielić nie tylko radosnymi, ale także i smutnymi chwilami. Nie stawiają wobec siebie wymagań, wprost przeciwnie razem coraz chętniej uczestniczą we wspólnych aktywnościach i spędzają ze sobą czas. Nastolatkowe chętniej nawiązują kontakty z osobami o podobnym ubiorze, uczesaniu i obyciu oraz zachowywaniu się. Ważne są podobne zainteresowania, pewność siebie, odwaga, uczynność, a czasami także postępy w nauce. Warte zauważenia jest także to, że przyjaźń w wieku nastoletnim chroni przed złymi konsekwencjami niskiego poziomu akceptacji ze strony rówieśników. Bycie przyjacielem powoduje zmiany osobowości, poczucia samoświadomości i odpowiedzialności. Natomiast otworzenie się na kogoś daje uczucie zadowolenia i sensu życia. Ponadto pozwala na rozwijanie umiejętności bycia wdzięcznym za ,,tu i teraz”, dostrzeganie pozytywnych elementów w trudnych sytuacjach oraz cieszenia się teraźniejszością.
A jaki powinien być przyjaciel?
Przede wszystkim sprawiedliwy, chętny do słuchania wynurzeń i bezinteresowny. Bycie w relacji przyjacielskiej daje poczucie bezpieczeństwa i społecznego uznania. Osoby w przyjaźni są wobec siebie szczere, autentyczne w uczuciach i swobodne w rozmowach. Po pewnym czasie widoczna jest u nich łatwość dobrego przystosowania społecznego oraz wrasta poczucie własnej wartości. Ponadto relacje przyjacielskie mobilizują także do zachowywania psychicznej dojrzałości i osiągania niezależności. Najważniejsza w przyjaźni jest równość partnerska, na którą składa się wzajemny szacunek, wspólna troska o powodzenie, życzliwość, umiejętność współdziałania, gotowość niesienia pomocy i osiągania wspólnych celów
Przyjaźń jest ważna na każdym etapie życia człowieka, zarówno w dzieciństwie, okresie adolescenci, okresie dorosłości i w okresie starości. To ona daje nam nie tylko siłę i pozwala przezwyciężać trudności i wzrastać, ale również daje radość i sprawia, że świat staje się piękniejszy.
Źródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Mi%C4%99dzynarodowy_Dzie%C5%84_Przyja%C5%BAni
https://www.wyjatkowyprezent.pl/blog/dzis-miedzynarodowy-dzien-kolezenstwa-dokad-pojdziesz-z-przyjaciolmi/https://www.twinkl.pl/event/miedzynarodowy-dzien-przyjazni-2023
Bulska, J. (2018). Przyjaźń jako wartość w relacjach społecznych i kształtowaniu samopoczucia człowieka.
Gutowska, A. (2011). Przyjaźń a zdrowie psychiczne w okresie starości. Społeczne wymiary starzenia się, 157.
Mitek, E. (1997). Przyjaźń młodzieńcza.
Wasilewska, H. (2013). Znaczenie przyjaźni w rozwoju psychospołecznym dzieci i młodzieży. Nauczyciel i Szkoła, 1(53), 83-101.
Nymś-Górna, A. (2019). Emocje w relacjach przyjacielskich dzieci i młodzieży. W: W. Heller, M. Kaźmierska, M. Wieczorek (red.), Dlaczego szkoła nie ufa emocjom, 95-102.
Prusiński, T. (2016). Z badań nad przyjaźnią. Inteligencja emocjonalna a jakość bliskich relacji przyjacielskich. Psychologia Wychowawcza, 52(10), 109-124.
Prusiński, T. (2016). Intensywne relacje interpersonalne w rzeczywistości kryzysu. Czasopismo Psychologiczne, 2.