Wiek dojrzewania jest dużym kryzysem rozwojowym w życiu osoby. Nastolatek mierzy się z porzuceniem roli dziecka i pogodzeniem się z podjęciem odpowiedzialności za dorosłe życie. W tym wieku nie dość, że dorasta ciało i szaleją hormony, zwiększające intensywność przeżywanych emocji, to dodatkowo młody dorosły mierzy się z dużym lękiem o swoją przyszłość.
Aby lepiej zrozumieć nastolatka trzeba zrozumieć, jak trudne i smutne jest zostawienie za sobą życia zależnego od innych, bez większej odpowiedzialności za samego siebie. Świat dziecięcy jest przepełniony nadzieją, fantazjami o byciu superbohaterem, wyidealizowanym obrazem siebie i przyszłości. Podczas dorastania młoda osoba zmierza się z tym, że świat i relację z innymi nie są tak idealne, jak mu się wydawało. Obraz rodzica również w pewnym stopniu się załamuje. Z poglądu, że mama i tata są tacy świetni nastolatek mierzy się z tym, że jednak nie są w stanie spełnić wszystkich jego potrzeb, bo zwyczajnie są tylko ludźmi i mają swoje ograniczenia i wady. Gdy taki obraz rodzica się załamuje może to wywołać dużą złość w przeżyciu młodego dorosłego. Jest to czas, w którym nastolatek powinien zmierzyć się z tym, że może nie jest tak jakby chciał, ale może cieszyć się tym co ma.
Bardzo ważne jest to, aby rodzice wspierali ten proces:
AKTYWNE SŁUCHANIE
Niesłychanie ważne jest, aby być jak najbardziej otwartym na próby komunikowania się naszego dziecka. Możemy obserwować ruchy ciała, wygląd, zauważać zmiany i próbować rozmawiać na ich temat. Potrzebujemy ogrom cierpliwości ze względu na to, że nastolatek przeżywa konflikt czy musi radzić sobie sam czy może skorzystać z pomocy dorosłych. Wiele razy my, jako rodzice możemy czuć się odrzucani, co jest trudne do zniesienia. Wytrzymanie negatywnych emocji nastolatka i pokazanie, że one nas nie obezwładniają jest już bardzo pomocne, by nastolatek mógł zobaczyć, że frustracje można przetrwać.
2. RADZENIE SOBIE Z BEZRADNOŚCIĄ
Jednym z najczęstszych źródeł bezradności u rodziców jest sytuacja, gdy dziecko ma trudności szkolne. Może to być trudność w nauce, kłótnie z nauczycielami, czy też kłopoty z rówieśnikami z klasy. Rodzic, który stara się pomóc, ale nie widzi żadnych pozytywnych zmian, może poczuć się bezradny i zdezorientowany.
Bezradność może również pojawić się w sytuacji, gdy dziecko jest w zagmatwanej sytuacji emocjonalnej, takiej jak np. depresja czy lęki. Rodzic może być zdezorientowany, nie wiedząc, jakie kroki podjąć, aby pomóc swojemu dziecku w przezwyciężeniu tych problemów.
Jednakże, ważne jest, aby pamiętać, że bezradność to normalna reakcja na trudne sytuacje i problemy. Istotne jest, aby rodzice nie czuli się winni czy nieudolni, gdy borykają się z tym uczuciem. Opiekunowie powinni pamiętać, że są znaczący dla swojego dziecka i że nawet jeśli nie są w stanie rozwiązać problemu, mogą zawsze stanowić dla niego oparcie i wsparcie emocjonalne.
3. STAWIANIE GRANIC
Stawianie granic nastolatkowi jest ważne, ponieważ pozwalają na ustanowienie jasnych zasad i norm zachowania w rodzinie, co pomaga w utrzymaniu porządku i harmonii w domu. Nastolatki, jak i każdy inny człowiek, potrzebują struktury i ram, aby czuć się bezpiecznie.
Stawianie granic pomaga w kształtowaniu odpowiedzialności i samodyscypliny u nastolatków. Poprzez określenie ram i konsekwencji za ich łamanie, młodzi ludzie uczą się, że ich zachowanie ma konsekwencje, zarówno pozytywne, jak i negatywne.
Granice pozwalają na budowanie zdrowych relacji między rodzicem a dzieckiem. Ramy pozwalają na wyrażenie miłości i troski, ponieważ dziecko wie, że mama i tata troszczą się o jego dobro i bezpieczeństwo. Odpowiednie granice pomagają w utrzymaniu równowagi między miłością a dyscypliną.
Stawianie granic jest również ważne w kontekście rozwoju emocjonalnego nastolatków. W tym okresie życia, młodzi ludzie przeżywają wiele zmian i trudności, a granice pozwalają na określenie jasnych reguł, co pomaga w zrozumieniu, czego można oczekiwać od siebie i innych ludzi.
Warto jednak pamiętać, że stawianie granic powinno być wykonywane w sposób odpowiedni i zrównoważony. Zbyt surowe granice mogą prowadzić do konfliktów i frustracji, a zbyt luźne granice mogą prowadzić do braku dyscypliny i poczucia chaosu. Ważne jest, aby rodzic był elastyczny i potrafił dostosować swoje podejście do potrzeb i charakteru swojego dziecka.
4. RADZENIE SOBIE Z BRAKIEM WDZIĘCZNOŚCI
Nastolatek, który nie okazuje wdzięczności, może być dla rodziców źródłem frustracji i bólu. Opiekunowie często poświęcają wiele czasu, energii i zasobów, aby zapewnić swojemu dziecku najlepsze warunki rozwoju.
Jednakże, ważne jest, aby rodzic pamiętał, że brak wdzięczności ze strony nastolatka nie oznacza, że nie docenia on wysiłków i poświęceń rodziców. Młodzi ludzie często przeżywają burzliwy okres dorastania, w którym zmagają się z wieloma emocjami i trudnościami.
Ważne jest, aby zachować spokój i nie reagować emocjonalnie na brak wdzięczności ze strony nastolatka. Zamiast tego, należy postarać się zrozumieć, co może być przyczyną takiego zachowania. Może to być np. związane z potrzebą wyrażania swojej niezależności, buntu czy też lęku przed zbliżającym się dorosłym życiem.
Jednym z najlepszych sposobów na radzenie sobie z brakiem wdzięczności ze strony nastolatka jest regularna rozmowa. Należy dać mu do zrozumienia, że docenia się jego trudności i obawy, ale jednocześnie przypomnieć mu o wysiłkach, jakie podejmuje się jako rodzic. Ważne jest, aby rozmowa była otwarta i szczerze wyrażone emocje, ale jednocześnie należy zachować spokój i unikać krytyki.